მთვარის დაბადება

4.5 მილიონი წლის წინ მზის სისტემა შედგებოდა 20 პლანეტისგან. დედამიწა იყო ბობოქარი. იფრქვეოდა ვულკანები. ჩვენი პლანეტა დაფარული იყო გავარვარებული ლავით. ციდან გამუდმებით ცვიოდნენ ასტეროიდები. მაშინ დედამიწაზე სიცოცხლეც არ არსებობდა. ერთ დღეს, პლანეტა სახელად – “Thea” დედამიწას დაეჯახა. დედამიწა გადარჩა, “Thea” კი განადგურდა. ამ აფეთქების შედეგად წარმოიშვა მთვარე. ეს იყო ერთ–ერთი ყველაზე დიდი აფეთქება პლანეტების ისტორიაში.

ნახეთ ვიდეო

უცნაური კრატერი მთვარეზე – კოსმოსური ხომალდის კვალი?!

This gallery contains 4 photos.

აღმოაჩინეს რა უცნაური „ნიარევი“ მთვარის ზედაპირზე, ასტრონომებმა ივარაუდეს, რომ ეს შეიძლება იყოს კვალი, დატოვებული NASA-ს კოსმოსური აპარატის მიერ. სწორედ ხომალდის ნამსხვრევების დაცემას შეიძლებოდა დაეტოვებინა ასეთი კვალი მთვარის ზედაპირზე. ეს პეპელას მაგვარი კრატერი უპილოტო ხომალდის „ორბიტერ-2“-ის დაცემით გაჩნდა. „ორბიტერ-2“ ერთ-ერთია იმ … Continue reading →

ბნელი ძალები

This gallery contains 1 photo.

რა დაემართა ფოტოზე გამოსახულ გალაქტიკურ გროვას? ამის გასარკვევად მარტო კოსმოსური ობსერვატორია ჰაბლით გადაღებული ფოტოები არ კმარა, აუცილებელია კომპიუტერული მოდელირების დახმარებაც. სურათზე ყოველი გადღაბნილი ყვითელი ლაქა ჩვეულებრივი გალაქტიკაა. ეს გალაქტიკები Abel 1689-ის უკან მდებარე, ფონური გალაქტიკებია, უმრავლესობა უცნაურად გადიდებულია და დამახინჯებული, მათ … Continue reading →

ოზონის ფენა

This gallery contains 2 photos.

ოზონის ფენა (ინგლ. Ozone layer) — სტრატოსფეროს ნაწილი, რომელშიც მზის ულტრაიისფერი გამოსხივების ხარჯზე მიმდინარეობსჟანგბადის იონიზაცია, რასაც მოყვება ოზონის წარმოქმნა (О3). ვრცელდება 12 კმ-იდან 50 კმ-მდე, ტროპიკულ განედებში 25-30 კმ-ზე, ხოლო პოლარულ მხარეებში 15-20 კმ-ზე. ოზონის მაღალი კონცენტრაცია შთანთქავს საშიშ ულტრაიისფერო სხივებს და ამით ხმელეთზე გავრცელებულ სიცოცხლეს იცავს დამღუპველი გამოსხივებისაგან. … Continue reading →

რა არის ირმის ნახტომი?

This gallery contains 3 photos.

ირმის ნახტომი, ასევე ცნობილი როგორც რძიანი გზა, ხარის ნავალი, იერუსალიმის გზა, დათვისფეხა, ცის-იკანკლედი, დევის ნამუხლარი (ლათ. Via Lactea; ბერძნ. Γαλαξίας გალაქსიას — „რძიანი გზა“) არის გალაქტიკა, გიგანტური ვარსკვლავური სისტემა, რომელშიც ჩვენი მზის სისტემა, ასევე ყველა შეუიარაღებელი თვალით ხილული ვარსკვლავი, პლანეტა და ციური სხეულიმდებარეობს; დაკვირვებადი სამყაროს მილიარდობით გალაქტიკიდან ერთ-ერთი. გალაქტიკა წარმოადგენს ელიფსური ფორმის ცენტრისგან, რომელიც გარშემორტყმულია გაზისა … Continue reading →

ურანი

This gallery contains 1 photo.

ურანი (ლათ. Uranus) მზის სისტემის მეშვიდე პლანეტა მზიდან დაშორების მიხედვით. ეს გაზის გიგანტი დიამეტრით მესამე და მასით მეოთხე პლანეტაა მზის სისტემაში. მას ბერძნული ცისა და სხვა ღმერთთა შემქმნელი ღვთაების ურანის სახელი ჰქვია. მისი ასტონომიული და ასტროლოგიური სიმბოლოა ♅. თავისი დიდი … Continue reading →

მზე

This gallery contains 1 photo.

მზე  —  მზის სისტემის უდიდესი და ერთადერთი ვარსკვლავი. მზის ირგვლივ ბრუნავენ მზის სისტემის სხვა ობიექტები – პლანეტები და მათი თანამგზავრები,ჯუჯა პლანეტები და მათი თანამგზავრები, ასტეროიდები, მეტეორიტები, კომეტები და კოსმოსური მტვერი. მზის მასა არის მზის სისტემის მასის 99,8 %. მზის გამოსხივების … Continue reading →

შავი ხვრელი

This gallery contains 1 photo.

აინშტაინმა გამოვკლევების საფუძველზე წამოაყენა არგუმენტები შავი ხვრელების სასარგებლოდ. დღეს მის არსებობაში ეჭვი აღარ ეპარებათ და ვარაუდობენ რომ ერთ-ერთი ჩვენი გალაქტიკის შუაგულშიცაა. მაგრამ აინშტაინმა კიდევ ერთი საოცარი აღმოჩენა გააკეთა: თეთრი ხვრელები. შავი ხვრელების საპირისპიროდ, თეთრი ხვრელები დიდი რაოდენობით ენერგიას ამოტყორცნიან “არსაიდან”. … Continue reading →

მერკური

This gallery contains 1 photo.

მერკური ყველაზე ახლოს მდებარეობს მზესთან და მზის სისტემის რიგით მეორე ყველაზე მცირე პლანეტაა (ძველად საქართველოში ოტარიდს უწოდებდნენ). მერკურის ყველაზე დიდი კუთხური დაშორება მზისგან მხოლოდ 28.3°-ია და მისი დანახვა მხოლოდ გარიჟრაჟზე ან შებინდებისას შეიძლება. პლანეტა შედარებიც მცირედაა შესწავლილი: ერთადერთი კოსმოსური ხომალდი, რომელმაც … Continue reading →

იუპიტერი

This gallery contains 1 photo.

იუპიტერი – მეხუთე პლანეტა მზიდან დაშორებით და მზის სისტემის უდიდესი ციური სხეული. პლანეტა ცნობილია ანტიკური ხანიდან და სახელწოდება მომდინარეობს ძველი რომაული ღვთაება იუპიტერიდან, რომლის საპატივსაცემოდაც მიიღო ეს სახელწოდება. მიეკუთვნება გაზის გიგანტების ტიპის პლანეტას.იუპიტერი სიკაშკაშით მეოთხე სხეულია ცაზე (მზის, მთვარისა და … Continue reading →

გალაქტიკა

This gallery contains 1 photo.

გალაქტიკა არის ვარსკვლავების, ვარსკვლავთშორისი, მტვრის, და უჩინარი მატერიების დიდი სისტემა, რომელიც გრავიტაციული ზემოქმედებით უკავშირდება ერთმანეთს. ჩვეულებრივ გალაქტიკაში შედის 10 მილიონიდან რამდენიმე ტრილიონამდე ვარსკვლავი. გალაქტიკების დიდი ნაწილი შედგება პატარა ვარსკვლავური სისტემებისგან. როგორც წესი, გალაქტიკების დიამეტრი ათი ათასიდან ასი ათას სინათლის წლამდე … Continue reading →